ကောက်ရသော ပစ္စည်းများနှင့်စပ်လျဥ်း၍ တရားတော်လာအမိန့်....???

~~မေး~~

السلام عليكم

ဆရာ လူတဦးက လမ်းမှာအဖိုးတန်ပစ္စည်းတခုခုကိုကောက်ရတယ် 

ရွေ ငွေ တခြားတန်ဖိုးကြီးတခုခုပေါ့

ပိုင်ရှင်လဲသူကမသိ  

ကောက်ရသူကလဲ ဆင်းရဲသူဖစ်လို့

သူက အဲ့ကောက်ရပစ္စည်းကိုသုံးစွဲလိုက်ရင်ကောပိုင်ပါသလား

~~ဖြေ~~

ရွှေ ငွေ အစရှိသည်ံ့ မပုတ်မသိုးစေနိုင်သော/ပိုင်ရှင်ဖြစ်သူမှအပူတပြင်း လိုက်ရှာနိုင်သော အဖိုးတန်ပစ္စည်းတစ်ခုခု ကောက်ရပါက ပိုင်ရှင်ကိုပြန်ပေးအပ်မည်ဟုနီယသ်ပြု၍သာကောက်ယူရမည်။

ထို့နောက်ပိုင်ရှင်ပေါ်လာစေရန် လူအများစုရုံးသည့်နေရာ/လူအများသိစေနိုင်သည့် အင်တာနက်စာမျက်နှာမှတဆင့် ​ကောက်ရထားကြောင်းကြေငြာပေးရမည်။

ထိုသို့ကြေငြာပြီးနောက် ပိုငိရှင်အ

စစ်အမှန်ပေါ်လာပါက ၎င်းပစ္စည်း

အား ပြန်လည်ပေးအပ်လိုက်ရမည်။

လူအများသ်ိပြီး ပိုင်ရှင်ပေါ်လာနိုင်

လောက်သည့်ကာလတစ်ခုအထိ

ကြေငြာပါ။(ပိုငိရှင်မပေါ်လာနိုင်လောက်သည့်ကာလကိုကိုယ်တိုင်

စဥ်းစားဆုံးဖြတ်ပါ)

ကြေငြာပြီးနောက် ပိုင်ရှင်အစစ်အမှန်ပေါ်မလာနိုင်လောက်တော့ပါက.....

(၁)ကောက်ရသူသည်ဇကားသ်

စားပိုင်သူဆင်းရဲသားဖြစ်ပါက ၎င်း

ပစ္စည်းအားကိုယ်တိုင်သုံးစွဲခွင့်ရှိသည်။

(၂)ကောက်ရသူသည်ဇကားသ်စား

ပိုင်သူမဟုတ်ပါက ဇကားသ်စားပိုင်

သောဆင်းရဲသားအားဆွဒ်ကာဟ်လုပ်လိုက်ရမည်။ထုခွဲရောင်းချပြီးရ

လာသည့်တန်ဖိုးငွေအား ဆွဒ်ကာဟ်

လုပ်မည်ဆိုပါကလည်းအခွင့်ရှိသည်။

အကယ်၍ကောက်ရပစ္စည်းသည်

ပြောပလောက်အောင်​တန်ဖိုးမကြီးသော အစားအသောက်

ပစ္စည်းဖြစ်ပါက ကောက်ရသူ

ကိုယ်တိုင်အသုံးပြုခွင့်ရှိသည်။

အကယ်၍ကောက်ရပစ္စည်းသည်

တန်ဖိုးအနည်းငယ်သာရှိသော ပစ္စည်းများ ဥပမာ ထီး/ဖိနပ် အစ

ရှိသည်တို့ဖြစ်ပြီးပိုင်ရှင်ဖြစ်သူလာမရှာနိုင်တော့ဟုထင်မြင်ယူဆရပါလလည်းကောက်ရသူကိုယ်တိုင်အသုံး

ပြုနိုင်သည်။

ပ်ိုင်ရှင်ဖြစ်သူလာရှာနိုင်သည်ဟု

ထင်မြင်ယူဆရပါက ရက်အချို့

(ဥပမာ ၃ရက်)ကြေငြာလိုက်ရမည်။

ပိုင်ရှင်အစစ်အမှန်ရောက်လာပါက

ပြန်လည်ပေးအပ်ရမည်။ပိုင်ရှင်ရောက်မလာပါက ကောက်ရသူကိုယ်တိုင်အသုံးပြုနိုင်သည်။

#ကိုယ်တိုင်အသုံးပြုပြီးနောက်

(သို့)ဆင်းရဲသားကိုပေးပြီးနောက်ပိုင်ရှင်ရောက်လာပါက ကောက်ရသူသည်၎င်းကောက်ရပစ္စည်း၏တန်ဖိုးကိုပေးလျော်ရမည်။(ပိုင်ရှင်ကမယူ

တော့ပဲ ကျေနပ်ပါက ပေးလျော်

စရာမလိုအပ်တော့ပေ။

لما فی سنن الدار قطنی:

عن أبي هریرة أن رسول الله ﷺ سئل عن اللقطة، فقال: لاتحل اللقطة من التقط شیئاً فلیعرفه سنة، فإن جاء صاحبها فلیرد ها إلیه و إن لم یأت صاحبها فلیتصدق بها، ﻭَﺇِﻥْ ﺟَﺎءَﻩُ ﻓَﻠْﻴُﺨَﻴِّﺮْﻩُ ﺑَﻴْﻦَ اﻵْﺧَﺮِ ﻭَﺑَﻴْﻦَ اﻟَّﺬِﻱ ﻟَﻪُ‘‘.

(کتاب الرضاع،ج:5،ص:322ط:موسسة الرسالة،بیروت)

وفی تنویر الأبصار مع الدر المختار:

(ﻓَﺈِﻥْ ﺃَﺷْﻬَﺪَ ﻋَﻠَﻴْﻪِ) ﺑِﺄَﻧَّﻪُ ﺃَﺧَﺬَﻩُ ﻟِﻴَﺮُﺩَّﻩُ ﻋَﻠَﻰ ﺭَﺑِّﻪِ ﻭَﻳَﻜْﻔِﻴﻪِ ﺃَﻥْ ﻳَﻘُﻮﻝَ ﻣَﻦْ ﺳَﻤِﻌْﺘُﻤُﻮﻩُ ﻳَﻨْﺸُﺪُ ﻟُﻘَﻄَﺔً ﻓَﺪِﻟُّﻮﻩُ ﻋَﻠَﻲَّ (ﻭَﻋَﺮَّﻑَ) ﺃَﻱْ ﻧَﺎﺩَﻯ ﻋَﻠَﻴْﻬَﺎ ﺣَﻴْﺚُ ﻭَﺟَﺪَﻫَﺎ ﻭَﻓِﻲ اﻟْﺠَﺎﻣِﻊِ (ﺇﻟَﻰ ﺃَﻥْ ﻋَﻠِﻢَ ﺃَﻥَّ ﺻَﺎﺣِﺒَﻬَﺎ ﻻَ ﻳَﻄْﻠُﺒُﻬَﺎ ﺃَﻭْ ﺃَﻧَّﻬَﺎ ﺗَﻔْﺴُﺪُ ﺇﻥْ ﺑَﻘِﻴَﺖْ ﻛَﺎﻷَْﻃْﻌِﻤَﺔِ) ﻭَاﻟﺜِّﻤَﺎﺭِ (ﻛَﺎﻧَﺖْ ﺃَﻣَﺎﻧَﺔً) ﻟَﻢْ ﺗُﻀْﻤَﻦْ ﺑِﻼَ ﺗَﻌَﺪٍّ۔۔۔ﺃَﻭْ ﻟَﻢْ ﻳُﻌَﺮِّﻓْﻬَﺎ ﺿَﻤِﻦَ ﺇﻥْ ﺃَﻧْﻜَﺮَ ﺭَﺑُّﻬَﺎ ﺃَﺧْﺬَﻩُ ﻟِﻠﺮَّﺩِّ ﻭَﻗَﺒِﻞَ اﻟﺜَّﺎﻧِﻲ ﻗَﻮْﻟَﻪُ ﺑِﻴَﻤِﻴﻨِﻪِ ﻭَﺑِﻪِ ﻧَﺄْﺧُﺬُ ﺣَﺎﻭِﻱ، ﻭَﺃَﻗَﺮَّﻩُ اﻟْﻤُﺼَﻨِّﻒُ ﻭَﻏَﻴْﺮُﻩُ (ﻭَﻟَﻮْ ﻣِﻦْ اﻟْﺤَﺮَﻡِ ﺃَﻭْ ﻗَﻠِﻴﻠَﺔٍ ﺃَﻭْ ﻛَﺜِﻴﺮَﺓٍ) ﻓَﻼَ ﻓَﺮْﻕَ ﺑَﻴْﻦَ ﻣَﻜَﺎﻥ ﻭَﻣَﻜَﺎﻥٍ ﻭَﻟُﻘَﻄَﺔٍ ﻭَﻟُﻘَﻄَﺔٍ (ﻓَﻴَﻨْﺘَﻔِﻊُ) اﻟﺮَّاﻓِﻊُ (ﺑِﻬَﺎ ﻟَﻮْ ﻓَﻘِﻴﺮًا ﻭَﺇِﻻَّ ﺗَﺼَﺪَّﻕَ ﺑِﻬَﺎ ﻋَﻠَﻰ ﻓَﻘِﻴﺮٍ۔۔۔ﻓَﺈِﻥْ ﺟَﺎءَ ﻣَﺎﻟِﻜُﻬَﺎ) ﺑَﻌْﺪَ اﻟﺘَّﺼَﺪُّﻕِ (ﺧُﻴِّﺮَ ﺑَﻴْﻦَ ﺇﺟَﺎﺯَﺓِ ﻓِﻌْﻠِﻪِ ﻭَﻟَﻮْ ﺑَﻌْﺪَ ﻫَﻼَﻛِﻬَﺎ) ﻭَﻟَﻪُ ﺛَﻮَاﺑُﻬَﺎ ﺃَﻭْ ﺗَﻀْﻤِﻴﻨُﻪُ۔

(کتاب اللقطۃ،ج:4،ص:280،ط:دار الفکر،بیروت)

وفی الھندیة:

ﻭَﻳُﻌَﺮِّﻑُ اﻟْﻤُﻠْﺘَﻘِﻂُ اﻟﻠُّﻘَﻄَﺔَ ﻓِﻲ اﻷَْﺳْﻮَاﻕِ ﻭَاﻟﺸَّﻮَاﺭِﻉِ ﻣُﺪَّﺓً ﻳَﻐْﻠِﺐُ ﻋَﻠَﻰ ﻇَﻨِّﻪِ ﺃَﻥَّ ﺻَﺎﺣِﺒَﻬَﺎ ﻻَ ﻳَﻄْﻠُﺒُﻬَﺎ ﺑَﻌْﺪَ ﺫَﻟِﻚَ ﻫُﻮَ اﻟﺼَّﺤِﻴﺢُ، ﻛَﺬَا ﻓِﻲ ﻣَﺠْﻤَﻊِ اﻟْﺒَﺤْﺮَﻳْﻦِ۔۔۔۔ﺛُﻢَّ ﺑَﻌْﺪَ ﺗَﻌْﺮِﻳﻒِ اﻟْﻤُﺪَّﺓِ اﻟْﻤَﺬْﻛُﻮﺭَﺓِ اﻟْﻤُﻠْﺘَﻘِﻂُ ﻣُﺨَﻴَّﺮٌ ﺑَﻴْﻦَ ﺃَﻥْ ﻳَﺤْﻔَﻈَﻬَﺎ ﺣِﺴْﺒَﺔً ﻭَﺑَﻴْﻦَ ﺃَﻥْ ﻳَﺘَﺼَﺪَّﻕَ ﺑِﻬَﺎ ﻓَﺈِﻥْ ﺟَﺎءَ ﺻَﺎﺣِﺒُﻬَﺎ ﻓَﺄَﻣْﻀَﻰ اﻟﺼَّﺪَﻗَﺔَ ﻳَﻜُﻮﻥُ ﻟَﻪُ ﺛَﻮَاﺑُﻬَﺎ ﻭَﺇِﻥْ ﻟَﻢْ ﻳُﻤْﻀِﻬَﺎ ﺿَﻤِﻦَ اﻟْﻤُﻠْﺘَﻘِﻂُ ﺃَﻭْ اﻟْﻤِﺴْﻜِﻴﻦُ ﺇﻥْ ﺷَﺎءَ ﻟَﻮْ ﻫَﻠَﻜَﺖْ ﻓِﻲ ﻳَﺪِﻩِ ﻓَﺈِﻥْ ﺿَﻤِﻦَ اﻟْﻤُﻠْﺘَﻘِﻂُ ﻻَ ﻳَﺮْﺟِﻊُ ﻋَﻠَﻰ اﻟْﻔَﻘِﻴﺮِ ﻭَﺇِﻥْ ﺿَﻤِﻦَ اﻟْﻔَﻘِﻴﺮُ ﻻَ ﻳَﺮْﺟِﻊُ ﻋَﻠَﻰ اﻟْﻤُﻠْﺘَﻘِﻂِ ﻭَﺇِﻥْ ﻛَﺎﻧَﺖْ اﻟﻠُّﻘَﻄَﺔُ ﻓِﻲ ﻳَﺪِ اﻟْﻤُﻠْﺘَﻘِﻂِ ﺃَﻭْ اﻟْﻤِﺴْﻜِﻴﻦِ ﻗَﺎﺋِﻤَﺔً ﺃَﺧَﺬَﻫَﺎ ﻣِﻨْﻪُ، ﻛَﺬَا ﻓِﻲ ﺷَﺮْﺡِ ﻣَﺠْﻤَﻊِ اﻟْﺒَﺤْﺮَﻳْﻦِ.

(کتاب اللقطۃ،ج:2،ص:289،ط:دار الفکر،بیروت)

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: « إِنِّي لَأَنْقَلِبُ إِلَى أَهْلِي، فَأَجِدُ التَّمْرَةَ سَاقِطَةً عَلَى فِرَاشِي، فَأَرْفَعُهَا لِآكُلَهَا، ثُمَّ أَخْشَى أَنْ تَكُونَ صَدَقَةً، فَأُلْقِيهَا »"

(صحیح البخاری، کتاب فی اللقطہ، باب اذا وجد تمرۃ فی الطریق 2432)

"ظَاهِرٌ فِي جَوَازِ أَكْلِ مَا يُوجَدُ مِنَ الْمُحَقَّرَاتِ مُلْقًى فِي الطُّرُقَاتِ لِأَنَّهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ذَكَرَ أَنَّهُ لَمْ يَمْتَنِعْ مِنْ أَكْلِهَا إِلَّا تَوَرُّعًا لِخَشْيَةِ أَنْ تَكُونَ مِنَ الصَّدَقَةِ الَّتِي حُرِّمَتْ عَلَيْهِ لَا لِكَوْنِهَا مَرْمِيَّةً فِي الطَّرِيقِ فَقَطْ"

(فتح الباری 5/86)

الشئ الحقير لا يعرف سنة بل يعرف زمنا يظن أن صاحبه لا يطلبه بعده ، وللملتقط أن ينتفع به إذا لم يعرف صاحبه "

(فقہ السنۃ 3/233)

" رخص لنا رسول الله صلى الله عليه وسلم في العصا والسوط والحبل وأشباهه يلتقطه الرجل ينتفع به "

(ابوداؤد، کتاب القطۃ (1717) بیہقی 6/195)

  ~စုစည်းတင်ပြသူ~

Inamulhasan Mazahiri